واگذاری‌های زمین در منطقه آزاد قشم، بدون در نظر گرفتن حساسیت‌های اجتماعی و اقتصادی بومیان، به بحرانی عمیق تبدیل شده است.
این رویکرد سازمان منطقه آزاد، نه تنها موجب اعتراض شدید مردم قشم شده، بلکه سایه سنگینی بر چشم‌انداز سرمایه‌گذاری و توسعه پایدار در این جزیره افکنده است.
مردم به درستی سوال می‌کنند که چگونه سازمانی می‌تواند برای سرمایه‌گذاری، زمین به غیربومی‌ها واگذار کند، اما جوانان بومی برای حق بدیهی مسکن، بی‌نصیب می‌مانند. این شکاف عمیق، نه تنها نارضایتی عمومی را در پی داشته، بلکه منجر به مقاومت مردم در برابر اجرای پروژه‌های سرمایه‌گذاری، به ویژه در مناطق روستایی شده است. مردم با این استدلال که خودشان از توانایی و ظرفیت لازم برای سرمایه‌گذاری برخوردارند، اجازه ورود سرمایه‌گذاران غیربومی را نمی‌دهند و این مسئله، تنش‌های اجتماعی را به اوج خود رسانده است.
تحلیل ریشه‌های معضل
ریشه اصلی این بحران، در عدم مشارکت بومیان و بی‌توجهی به حقوق عرفی و نیازهای اولیه آنها نهفته است. سازمان منطقه آزاد قشم، در رویکردی از بالا به پایین، بدون ایجاد سازوکارهای لازم برای جلب اعتماد و همکاری مردم محلی، اقدام به واگذاری زمین کرده است. این مسئله به چند دلیل کلیدی، وضعیت را پیچیده کرده است:
اولویت‌بندی نادرست نیازها:
سازمان به جای پاسخگویی به نیاز مبرم مسکن جوانان بومی، اولویت را به جذب سرمایه‌گذاران غیربومی داده است. این در حالی است که مسکن، ابتدایی‌ترین حق و نیاز هر انسانی است و نادیده گرفتن آن، زمینه ساز بروز اعتراضات شدید می‌شود.
احساس تبعیض: مردم قشم به طور طبیعی احساس تبعیض می‌کنند. این حس که منابع و فرصت‌های سرزمینشان به جای خود آنها، در اختیار دیگران قرار می‌گیرد، به شدت امنیت روانی و اجتماعی آنها را خدشه‌دار کرده است.
نادیده گرفتن توانمندی‌های بومی: این تصور که مردم محلی قادر به سرمایه‌گذاری نیستند و تنها سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند توسعه را به ارمغان آورند، نه تنها توهین‌آمیز است، بلکه توانمندی‌های بالقوه بومیان را نادیده می‌گیرد. در بسیاری از موارد، بومیان با شناخت کامل از ظرفیت‌های منطقه و نیازهای بازار، می‌توانند به سرمایه‌گذاران موفق‌تری تبدیل شوند.
فقدان شفافیت: فرآیند واگذاری زمین‌ها به اندازه کافی شفاف نیست و همین امر، شائبه‌هایی از فساد و رانت‌خواری را دامن زده و بی‌اعتمادی مردم را تشدید می‌کند.
راهکارهای برون‌رفت از بحران
برای حل ریشه‌ای این معضل و حرکت به سوی توسعه پایدار در قشم، سازمان منطقه آزاد باید رویکرد خود را به طور کامل تغییر دهد. راهکارهای زیر می‌تواند به بازگرداندن آرامش، جلب اعتماد مردم و پیشبرد اهداف توسعه‌ای کمک کند:
اولویت‌بندی تامین مسکن جوانان بومی: اولین گام و مهم‌ترین راهکار، تخصیص فوری و عادلانه زمین برای مسکن جوانان بومی قشم است. این اقدام می‌تواند به طور چشمگیری از حجم اعتراضات کاسته و نشان‌دهنده حسن نیت سازمان باشد. می‌توان با ایجاد تعاونی‌های مسکن بومی و ارائه تسهیلات حمایتی، این فرایند را تسریع بخشید.
مشارکت فعال مردم در فرآیند توسعه و سرمایه‌گذاری:
تسهیل سرمایه‌گذاری‌های خرد بومی: به جای صرفاً جذب سرمایه‌های کلان خارجی، سازمان باید بسترهای لازم را برای سرمایه‌گذاری‌های خرد و متوسط توسط بومیان فراهم کند. این شامل ارائه مشوق‌ها، تسهیلات بانکی، آموزش و مشاوره به کارآفرینان بومی است.
ایجاد صندوق توسعه محلی:
می‌توان با مشارکت مردم و سازمان، یک صندوق توسعه محلی ایجاد کرد که منابع آن صرف حمایت از پروژه‌های سرمایه‌گذاری بومیان شود.
تاسیس شرکت‌های تعاونی توسعه روستایی:
مردم روستاها با سازماندهی در قالب شرکت‌های تعاونی می‌توانند پروژه‌های سرمایه‌گذاری را خود به دست بگیرند و از سود آن منتفع شوند. سازمان می‌تواند از این تعاونی‌ها حمایت فنی و مالی کند.
شفافیت کامل در واگذاری زمین‌ها:
انتشار عمومی لیست زمین‌های واگذار شده: اطلاعات مربوط به واگذاری‌ها، از جمله مساحت، کاربری، هویت دریافت‌کننده و مبلغ واگذاری باید به طور شفاف و عمومی در دسترس همه قرار گیرد.
ایجاد کمیته نظارت مردمی:
برای نظارت بر فرآیند واگذاری‌ها، می‌توان یک کمیته متشکل از نمایندگان معتمد مردم و نهادهای مدنی ایجاد کرد.
گفتگو و تعامل مستمر با بومیان وتشکیل شوراهای مشورتی بومی:
سازمان باید شوراهای مشورتی متشکل از نمایندگان اصناف، روستاها، شوراها و نخبگان محلی تشکیل دهد و پیش از هرگونه تصمیم‌گیری مهم در خ…
[۱۲:۰۴ قبل‌ازظهر, ۱۴۰۴/۳/۶] خانم حسینی ( حرا نیوز ): لطفا این یادداشت رو کامل بخونید و ببینید آیا موارد مدنظر شما لحاظ شده یا خیر؟
[۱:۲۴ بعدازظهر, ۱۴۰۴/۳/۶] خانم حسینی ( حرا نیوز ): توزیع ۵۰ میلیارد ریال تجهیزات سرمایشی و اداری در مدارس قشم
با هدف بهبود شرایط تحصیل دانش آموزان، ۵۰ میلیارد ریال تجهیزات سرمایشی و اداری در مدارس جزیره قشم توزیع شد.
به گزارش خبرگزاری فارس از قشم، رئیس اداره آموزش و پرورش سازمان منطقه آزاد قشم گفت: این اقدام با دستور مدیرعامل سازمان و به منظور ارتقای سطح رفاه دانش‌آموزان در ایام امتحانات صورت گرفته است.
عباس ذاکری افزود: در این طرح، انواع کولر اسپلیت ایستاده، کولر پنجره‌ای، دستگاه‌های کپی و پرینتر، ویدئو پروجکشن، آب‌سردکن و تجهیزات تهویه سالن‌های امتحانی تهیه و در مدارس بخش‌های مرکزی و شهاب قشم نصب شده است.
ذاکری تأکید کرد: با توجه به شرایط آب‌وهوایی خاص جزیره، تأمین تجهیزات سرمایشی مناسب نقش مهمی در کاهش استرس و افزایش تمرکز دانش‌آموزان دارد و یکی از اولویت‌های اصلی سازمان در حوزه آموزش محسوب می‌شود.
به گفته وی، این تجهیزات به ادارات آموزش و پرورش سراسر جزیره ارسال شده و انتظار می‌رود تمام مدارس و سالن‌های امتحان به سیستم‌های تهویه استاندارد و امکانات اداری مجهز شوند.
رئیس اداره آموزش سازمان منطقه آزاد قشم در پایان خاطرنشان کرد: این طرح بخشی از برنامه‌های گسترده‌تر سازمان برای ارتقای زیرساخت‌های آموزشی در جزیره است و پروژه‌های بیشتری نیز در آینده نزدیک اجرا خواهد شد. همچنین، مسئولان آموزش و پرورش قشم از این اقدام تقدیر کرده و آن را گامی مؤثر در راستای ارتقای کیفیت آموزش دانستند